Insecten in hout

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Insecten in hout verwijst naar de aantasting van houtconstructies en -objecten door houtaantastende insecten, voornamelijk in hun larvale stadium, wat leidt tot schade en verzwakking van het materiaal.

Omschrijving

Hout is een biologisch materiaal dat onder bepaalde omstandigheden kan worden aangetast door diverse organismen, waaronder insecten. De schade aan het hout wordt in de meeste gevallen niet veroorzaakt door het volwassen insect (kever), maar door de larven die zich in het hout voeden. Deze larven maken gangen en tunnels in het hout, voornamelijk om zich te voeden met cellulose of andere inhoudsstoffen, afhankelijk van de insectensoort en het type hout. Deze vraatgangen kunnen de interne structuur van het hout ernstig aantasten, waardoor de draagkracht en stabiliteit van het bouwkundige element afnemen. De aanwezigheid van actieve aantasting kan vaak worden vastgesteld door de aanwezigheid van uitvliegopeningen aan het oppervlak en hoopjes boormeel (fijn zaagsel) dat uit de gangen wordt geduwd.

Veelvoorkomende houtaantastende insecten

In Nederland zijn verschillende soorten houtaantastende insecten actief. De meest bekende zijn de gewone houtwormkever (Anobium punctatum), de grote houtwormkever (bonte knaagkever, Xestobium rufovillosum) en de huisboktor (Hylotrupes bajulus). De gewone houtwormkever tast zowel naald- als loofhout aan en laat kleine, ronde uitvliegopeningen achter met fijn boormeel. De grote houtwormkever wordt vaak aangetroffen in oud, vochtig loofhout (met name eiken) en laat grotere, ronde uitvliegopeningen achter, vaak in combinatie met grove, bolvormige uitwerpselen en boormeel. De huisboktor tast voornamelijk naaldhout aan en veroorzaakt aanzienlijke schade door brede, ovale vraatgangen die met boormeel gevuld zijn. De uitvliegopeningen van de huisboktor zijn ovaal en relatief groot. Spinthoutkevers (Lyctidae) tasten met name het zetmeelrijke spinthout van loofhout aan en produceren zeer fijn boormeel.

Herkenning van aantasting

Het herkennen van een aantasting door houtaantastende insecten is essentieel voor tijdige bestrijding. Duidelijke indicaties zijn de aanwezigheid van uitvliegopeningen aan het oppervlak van het hout; de vorm en grootte hiervan kunnen wijzen op de specifieke insectensoort. Vers boormeel (fijn zaagsel) dat uit de openingen valt of onder het aangetaste hout ligt, duidt op actieve larven. In sommige gevallen, met name bij een actieve aantasting door de huisboktor, kan in een stille omgeving een zacht knagend geluid hoorbaar zijn. Inspectie van het hout, waarbij indien nodig een dunne laag wordt verwijderd, kan de omvang van de interne vraatgangen onthullen, die vaak veel omvangrijker zijn dan aan de buitenkant zichtbaar is.

Vergelijkbare termen

Houtworm

Gebruikte bronnen: